A ja zajmę się tym od strony człowieka. Ponieważ Hipokrates już wiedział doskonale o walorach rehabilitacyjnych chodu końskiego, nawiązując do hipoterapii w której podstawą działania leczniczego jest stęp (rzadziej kłus i galop), wklejam informację na temat ludzkiego chodu. Uważam, że to dość ważne aby uświadomić sobie jak to wygląda z naszej strony, bo pomaga bardzo w szkoleniu jeźdźców początkujących. A stęp jest bardzo ważnym chodem, niestety często nie docenianym przez jeźdźców
.Chód człowieka odpowiada końskiemu stępowi.
Tekst zawiera informacje odnośnie wydłużania mięśni, skracania i rotacji od obręczy miednicznej. Dziś już nie zdążę napisać/ narysować relacji pomiędzy obręczami górna i dolną, ale pewnie jutro wieczorem coś wkleję. Będą to i tak podstawy zapewne wszystkim znane...
Biomechanika chodu
Aby zrozumiec jaka role odgrywa stabilnosc miednicy nalezy pokrótce przyblizyc
biomechanike okolicy ledzwiowo-miedniczno-biodrowej podczas wykonywania ruchów
czynnosciowych.
Zgiecie tułowia powoduje, że miednica jako całosc przesuwa sie do tyłu. Kosci
miednicze obracaja sie do przodu na głowach kosci udowych wokół osi poprzecznej
przechodzacej przez stawy biodrowe. Piec kregów ledzwiowych zgina sie do przodu od kregu
L1 do czasu a L5 ulegnie zgieciu i przedniemu slizgowi wzgledem kosci krzyowej. Kosci
miedniczne wzgledem siebie nie ruszaja sie, co powoduje ze KBTG powinny równo, płynnie
przemiescic sie w tym samym zakresie ruchu w góre i przysrodkowo (ze wzgledu na
niewielka rotacje zewnetrzna kosci miednicznych- otwieranie sie miednicy). Podczas stania
kosci krzyowa znajduje sie w niewielkiej nutacji ustalona przez wczesniej opisane grupy
miesni, co sprzyja ryglowaniu wymuszonemu. Podczas ruchu zginania czasami nutacja kosci
krzyzowej pogłebia sie. Ruch ten zalezny jest od rozciagliwosci
głebokiego układu podłunego (tasmy powierzchownej tylnej). Gdy elastycznosc tego układu
zostanie wykorzystana to wzgledna elastycznosc kosci krzyowej okazuje sie mniejsza ni
kosci miednicznych. Te obracajac sie dalej do przodu powoduja, e kosc krzyowa znajdzie
sie w kontrnutacji. Moment, w którym nastepuje odwrócenie nutacji kosci krzyowej wydaje
sie miec kluczowe znaczenia dla stabilnosci SKB. Nutacja bowiem, ułatwia kompresje SKB,
a wiec jego stabilnosc natomiast pojawienie sie kontrnutacji sprzyja zaburzeniom stabilnosci.
Kosci krzyowa powinna przez cały ruch zginania do przodu pozostawac w nutacji. SKB jest
wtedy scisniety i skutecznie moe przenosic obciaenia przez miednice na konczyne dolna.
Silnie napiete miesnie tylnej grupy uda powoduja, e podczas zginania kosc krzyowa szybko
znajdzie sie w kontrnutacji i układ moe stac sie niewydolny, gdy słabiej scisniety SKB
wymaga znacznie wiekszej kontroli motorycznej, aby mógł bezpiecznie przenosic obciaenia.
W praktyce zadarza sie, e wiele urazów kregosłupa ledzwiowego zdarza sie własnie w tej
Pozycji. Miesnie uczestniczace w ruchu zginania tułowia do przodu to: miesien
prostownik grzbietu, wielodzielny, czworoboczny ledzwi, posladkowy wielki i miesnie tylnej
grupy uda. Sa to miesnie, które wykonuja ten ruch, a własciwie kontroluja go ekscentrycznie
przeciwstawiajac sie sile grawitacji. Jednak by doszło do tego ruchu najpierw niezbedna jest
stabilizacja odcinka ledzwiowego i kosci krzyzowej poprzez układ wewnetrzny, szczególnie
przez miesien poprzeczny brzucha, wielodzielny i miesnie dna miednicy. W stabilizacji i
koordynacji tego ruchu pomiedzy odcinkiem ledzwiowym, a miednica i biodrem udział maja
równie rotatory, odwodziciele i przywodziciele stawu biodrowego..
Zgiecie tułowia w tył powoduje, e miednica przemieszcza sie w przód, a rzut srodka
ciezkosci do przodu płaszczyzny podparcia. Kregosłup piersiowo-ledzwiowy prostuje sie
poczawszy od górnych segmentów, a do momentu gdy kreg L5 ulegnie wyprostowi i tylnej
translacji wzgledem S1. Oba KBTG przemieszczaja sie w tym samym zakresie w dół, a kosci
krzyowa znajduje sie w nutacji. Miesnie które odsrodkowo kontroluja ten ruch to miesnie
brzucha, miesien czworogłowy, napreacz powiezi szerokiej i biodrowo-ledzwiowy.
Oczywiscie aby ruch mógł byc wykonany bezpiecznie, skutecznie przenoszac obciazenia i
zuzywajac przy tym jak najmniej energii, niezbedna jest aktywnosc miesni stabilizujacych,
jak podczas zgiecia. Rónica polega jedynie na odpowiednio zmodyfikowanej kontroli
motorycznej .
Podczas ruchów asymetrycznych (naprzemiennych), chodzenia czy wspinania sie w
miednicy dochodzi do ruchów skretnych. Obie kosci miedniczne rotuja sie wzgledem siebie.
Podczas ugiecia prawej nogi w pozycji stojacej prawa kosc miedniczna ulega tylnej rotacji, a
kosc krzzyowa obraca sie w prawo. W tym momencie kosc krzyzowa znajduje sie w
kontrnutacji wzgledem lewej kosci miednicznej oraz w nutacji wzgledem prawej kosci
miednicznej. Ruch uniesienia jednej konczyny dolnej wymaga skoordynowanego torowania i
hamowania własciwych grup miesniowych. Aby było to moliwe potrzebna jest prawidłowa
informacja dosrodkowa z mechanoreceptorów stawowych. Przyjecie pozycji stania na jednej
nodze wymaga ustabilizowania najpierw miednicy w płaszczyznie czołowej, co nastepuje
dzieki miesniowi posladkowemu sredniemu, małemu i napreaczowi powiezi szerokiej po
stronie nogi nie uniesionej. Dzieje sie tak, poniewaz podczas ruchu uniesienia drugiej nogi
nastepuje scisniecie głowy kosci udowej w dole panewki, co powoduje, e receptory
znajdujace sie w wiezadle obłym wysyłaja impulsy i nastepuje odruchowe napiecie tych
Miesni].
Ruch opisane powyzej to ruchy, które kazdy człowiek wykonuje kazdego dnia
wielokrotnie. Dzieki prawidłowemu mechanizmowi stabilizujacemu ruchy te wykonywane sa
własciwie bez wiekszego wysiłku, bezpiecznie i mozliwe do powtórzenia wiele razy dziennie.
Niewydolnosc mechanizmu stabilizacyjnego powoduje, e wszelkie czynnosci w
yciu codziennym nadmiernie obciazaja stawy, tkanki miekkie i zwiekszaja koszty
energetyczne tych ruchów. Pierwszym objawem tej niewydolnosci odczuwanym przez
pacjenta jest ból.
Dla pełnego zrozumienia zagadnienia roli stabilnosci miednicy niezbedna jest równie
wiedza na temat jej funkcji i pracy podczas chodu. W zwiazku z tym, e temat ten jest bardzo rozległy.
Ponizej aspekt ten przedstawiony został w duzym skrócie.
Podczas fizjologicznego chodu miednica porusza sie asymetrycznie we wszystkich
trzech płaszczyznach. Wszystkie ruchy miednicy podczas chodu sa niewielkie. W
płaszczyznie czołowej miednica opada/unosi sie w zakresie 7 . W płaszczyznie strzałkowej
dochodzi do 4 przodo/tyło pochylenia. W płaszczyznie poprzecznej miednica rotuje sie w
prawo/lewo o około 10 st.. Ruchy miednicy podczas fizjologicznego chodu. Pelvic drop- opadanie miednicy, Anterior tiltprzodopochylenie,
rotation- rotacja.
Tu przed faza pierwszego kontaktu piety z podłoem miednica jest ustawiona w
pozycji neutralnej w płaszczyznie czołowej i strzałkowej oraz jest zrotowana o około 5 w
płaszczyznie poprzecznej w kierunku nogi podporowej. Dochodzi wtedy równie do
pobudzenia tylnej grupy miesni uda. Skurcz miesnia dwugłowego powoduje napiecie
wiezadła krzyzowo-guzowego, przyczyniajac sie do nasilenia mechanizmu ryglowania
wymuszonego. Przejecie ciezaru przez konczyne powoduje zmiane ustawienia miednicy we
wszystkich trzech płaszczyznach. Jest to zwiazane z funkcja amortyzujaca. Podczas fazy
podparcia na prawej nodze miednica obraca sie w prawo, przesuwa sie do przodu i odwodzi
na prawej kosci udowej. Prawa kosc miedniczna obraca sie do przodu, a lewa do tyłu, kosc
krzyzowa obraca sie w lewo. Tym samym mamy kontrnutacje prawego SKB i nutacje lewego.
Miesnie kulszowo-goleniowe rozluzniaja sie, bardziej aktywny staje sie miesien posladkowy
wielki. Jednoczesnie nastepuje kontrrotacja tułowia i pobudzenie kontralateralnie leacego
miesnia najszerszego grzbietu. Oba te miesnie napinaja powiez piersiowo-ledzwiowa i
wspomagaja mechanizm ryglowania wymuszonego w SKB. Podczas fazy wykroku miednica
w całosci przesuwa sie na głowach kosci udowych w płaszczyznie poprzecznej, w strone nogi
obciaonej. Powoduje to, e zmniejszeniu ulega zakres wymaganego zgiecia i wyprostu w
stawie biodrowym. Równoczesnie miednica ulega odwiedzeniu na nodze która jest obciaona,
redukuje to szczyt uniesienia pionowego srodka ciekosci. Biorac pod uwage, e w fazie
wykroku znajduje sie prawa konczyna dolna, miednica obraca sie poprzecznie w lewo,
przesuwa do przodu i ulega odwiedzeniu na lewej głowie kosci udowej (jako całosc przesuwa
sie w prawo w płaszczyznie czołowej). W tym samym momencie prawa kosc miedniczna
obraca sie do tyłu, lewa do przodu. Kosc krzyzowa obraca sie w prawo. Dochodzi do nutacji
w prawym SKB i kontrnutacji w lewym. To powoduje, ze wiezadło krzyowo-guzowe i
miedzykostne napina sie, jest to przygotowanie do majacego za chwile nastapic kontaktu
piety z podłożem. Wzrost napiecia nasila kompresje i stabilnosc SKB. Cykl sie powtarza.
Pismiennictwo:
1. Błaszczyk W.: „Biomechanika kliniczna. Podrecznik dla studentów medycyny i
fizjoterapii”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2004,
2. Bochenek A., Reicher M.: „Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna, kosci, stawy i
wiezadła, miesnie”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2006,
3. Gnat R., Saulicz E., Kokosz M., Kuszewski M.: „Biomechaniczne aspekty nowoczesnych
modeli stabilizacji miednicy. Czesc I: staw krzyowo-biodrowy i mechanizm
autoryglowania”. „Fizjoterapia Polska”, 2006, 6, 280-288,
BŁĘDY WYTYKAĆ TEŻ W PM.
można doszukać się m.in animacji pokazujących jak porusza się środek konia w różnych elementach ujeżdżenia 
.
:
W każdym razie fajny temat 
ale na szczęście jest bardzo sympatyczną odpisywaczką i lubi dyskutować. Oczywiście strona Sustainable Dressage to taki wstęp w tym temacie. No i jak ktoś jest odważny, to może spróbować na forum dr Deb - Equine Studies Institute:
ryzyko bycia zmiażdżonym przez szanowną doktorkę spore, ale warto, ze względu na jej wiedzę którą ciągle pogłębia.
